Εικόνα αρχείου.
Σημαντική καμπή στον γεωστρατηγικό και ενεργειακό χάρτη σηματοδοτεί η εκπόνηση του νέου Θαλάσσιου Χωροταξικού Σχεδιασμού (ΘΧΣ) της Ελλάδας.
Για πρώτη φορά, ένα επίσημο κείμενο της Ευρωπαϊκής Ένωσης αποτυπώνει τα απώτατα δυνητικά όρια της ελληνικής υφαλοκρηπίδας, γεγονός που αναδεικνύει τη σπουδαιότητα του Σχεδίου, βασισμένου στο Διεθνές Δίκαιο και το Δίκαιο της Θάλασσας.
Τα Υπουργεία Περιβάλλοντος και Ενέργειας, μέσα από 13 καίριες ερωτήσεις και απαντήσεις, εξηγούν λεπτομερώς τη σημασία αυτού του οδικού χάρτη για την αξιοποίηση των θαλασσίων πόρων, ο οποίος ενσωματώνεται πλέον στο ευρωπαϊκό κεκτημένο.
Δείτε τον χάρτη
(Ερώτηση 1) Γιατί είναι σημαντική κίνηση η κατάρτιση, η εξειδίκευση και η αποτύπωση σε χάρτη του Θαλάσσιου Χωροταξικού Σχεδιασμού (ΘΧΣ);
Για πρώτη φορά, αποτυπώνονται σε επίσημο ρυθμιστικό κείμενο της Ε.Ε. τα απώτατα δυνητικά όρια της ελληνικής υφαλοκρηπίδας, σηματοδοτώντας την πλήρη επήρεια της ηπειρωτικής χώρας και των νησιών στις θαλάσσιες ζώνες.
(Ερώτηση 2) Δηλαδή τι ακριβώς αποτυπώνει ο χάρτης;
Ο χάρτης περιλαμβάνει τις θαλάσσιες περιοχές που καθορίζονται από τις ελληνοϊταλικές συμφωνίες οριοθέτησης ΑΟΖ του 1977 και του 2020, καθώς και την ελληνοαιγυπτιακή συμφωνία του 2020. Επιπλέον, συμπίπτει με τα όρια που προκύπτουν από τον νόμο 4001/2011. Στις μη οριοθετημένες περιοχές, απεικονίζεται η μέση γραμμή που ορίζει το εξωτερικό όριο της ελληνικής υφαλοκρηπίδας, εν αναμονή συμφωνιών οριοθέτησης με γειτονικά κράτη.
(Ερώτηση 3) Άρα ο χάρτης αποτυπώνει την ΑΟΖ της Ελλάδας στο σύνολο της ελληνικής επικράτειας (στο Ιόνιο, στο Αιγαίο και στην Ανατολική Μεσόγειο);
Είναι σημαντικό να τονιστεί ότι η οριοθέτηση των θαλασσίων ζωνών είναι μια διαφορετική διαδικασία από τον θαλάσσιο χωροταξικό σχεδιασμό. Ο ΘΧΣ αφορά την ανάλυση και την οργάνωση των ανθρώπινων δραστηριοτήτων στις θαλάσσιες περιοχές για την επίτευξη οικολογικών, οικονομικών και κοινωνικών στόχων. Επομένως, ο χάρτης του ελληνικού ΘΧΣ δεν αποτελεί οριοθέτηση ΑΟΖ.
(Ερώτηση 4) Αποτυπώνει την επέκταση της ελληνικής αιγιαλίτιδας ζώνης στα 12 ναυτικά μίλια (στο Αιγαίο και στην Ανατολική Μεσόγειο);
Η επέκταση των χωρικών υδάτων στα 12 ναυτικά μίλια είναι ένα αναφαίρετο δικαίωμα της Ελλάδας, που πηγάζει από τη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας. Η χώρα μας διατηρεί το δικαίωμα να το ασκήσει όποτε και όπως κρίνει εθνικά συμφέρον, με βάση τους κανόνες του Διεθνούς Δικαίου.
(Ερώτηση 5) Πώς συνδέεται η κατάρτιση του Θαλάσσιου Χωροταξικού Σχεδιασμού με την κυριαρχία και την άσκηση κυριαρχικών δικαιωμάτων;
Ο ΘΧΣ και η χαρτογραφική του αποτύπωση καταγράφουν τις δραστηριότητες σε όλες τις θαλάσσιες ζώνες της χώρας, αλλά δεν αποτελούν άσκηση κυριαρχικών δικαιωμάτων. Η κυριαρχία προϋπάρχει και δεν επηρεάζεται από τον σχεδιασμό.
(Ερώτηση 6) Γιατί η κυβέρνηση καταθέτει τώρα τον Θαλάσσιο Χωροταξικό Σχεδιασμό;
Η παρούσα κυβέρνηση επιδιώκει να κλείσει εκκρεμότητες του παρελθόντος, υπερασπιζόμενη τα εθνικά συμφέροντα με ουσιαστικό τρόπο και όχι με επικοινωνιακές ενέργειες.
(Ερώτηση 7) Η κατάρτιση του ΘΧΣ πιθανόν να προκαλέσει την αντίδραση της Τουρκίας. Άρα εγκαταλείπετε τον ελληνοτουρκικό διάλογο;
Η επίλυση εκκρεμοτήτων δεν σημαίνει εγκατάλειψη του ελληνοτουρκικού διαλόγου. Η διαφωνία δεν αποκλείει τη συζήτηση, και η συζήτηση δεν συνεπάγεται υποχωρήσεις από τις εθνικές θέσεις. Η Ελλάδα επιθυμεί θετικό κλίμα στις σχέσεις με την Τουρκία και υποστηρίζει τον ελληνοτουρκικό διάλογο με βάση το Διεθνές Δίκαιο και την καλή γειτονία. Επιπλέον, ο ΘΧΣ αποτελεί ουσιαστική υποχρέωση της χώρας προς την Ε.Ε., που απορρέει από ευρωπαϊκές οδηγίες και εντάσσεται σε ευρύτερες ευρωπαϊκές στρατηγικές.
(Ερώτηση 8) Τι είναι ο θαλάσσιος χωροταξικός σχεδιασμός;
Ο Θαλάσσιος Χωροταξικός Σχεδιασμός (ΘΧΣ) αποτυπώνει τις ανθρώπινες δραστηριότητες σε όλες τις θαλάσσιες ζώνες της Ελλάδας, με γνώμονα την προστασία του περιβάλλοντος. Παράλληλα, καθορίζει τη συμβατότητα και τη συνύπαρξη αυτών των δραστηριοτήτων, με στόχο τη βιώσιμη ανάπτυξη των θαλασσίων περιοχών και την ορθολογική αξιοποίηση των θαλασσίων πόρων. Το γεωγραφικό πεδίο εφαρμογής του καθορίζεται από την ευρωπαϊκή και την εθνική νομοθεσία, καθώς και από το Διεθνές Δίκαιο της Θάλασσας, ιδίως τη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας (UNCLOS). Η διαδικασία αυτή, που προβλέπεται στην οδηγία 2014/89/ΕΕ, αποτελεί εκπλήρωση ευρωπαϊκής υποχρέωσης και είναι απαραίτητη για την ανάπτυξη βιώσιμης γαλάζιας οικονομίας και τη διατήρηση υγιών θαλάσσιων οικοσυστημάτων. Σημειώνεται ότι η οδηγία δεν θίγει τα κυριαρχικά δικαιώματα των κρατών μελών επί των θαλασσίων υδάτων.
(Ερώτηση 9) Ποιος είναι ο στόχος του;
Στόχος είναι η οργάνωση του θαλάσσιου χώρου και η αρμονική αλληλεπίδραση χερσαίων και θαλάσσιων δραστηριοτήτων, με γνώμονα την προστασία του περιβάλλοντος και τη βιώσιμη ανάπτυξη. Κατά την εκπόνηση του ΘΧΣ λαμβάνονται υπόψη κοινωνικές, οικονομικές, ενεργειακές και περιβαλλοντικές παράμετροι για δραστηριότητες όπως η προστασία του θαλασσίου περιβάλλοντος, η διαφύλαξη της πολιτιστικής κληρονομιάς, η βελτίωση των θαλασσίων μεταφορών, η βιώσιμη τουριστική ανάπτυξη, η εκμετάλλευση ενεργειακών πόρων (φυσικού αερίου και υπεράκτιων αιολικών πάρκων), η ιχθυοκαλλιέργεια και η ενίσχυση διασυνοριακών υποδομών. Ο ΘΧΣ επιτρέπει μια συντεταγμένη οριοθέτηση των ανθρώπινων δραστηριοτήτων.
(Ερώτηση 10) Γιατί κατατίθεται τώρα ο θαλάσσιος χωροταξικός σχεδιασμός;
Ο Θαλάσσιος Χωροταξικός Σχεδιασμός αποτελεί έναν Οδικό Χάρτη για την αξιοποίηση των θαλασσίων πόρων της χώρας. Η σχεδίασή του ήταν αποτέλεσμα μακράς διαβούλευσης με συναρμόδια Υπουργεία, φορείς τοπικής αυτοδιοίκησης και τις τοπικές κοινωνίες. Η σημασία του ΘΧΣ είναι ιδιαίτερα μεγάλη, δεδομένου ότι η Ελλάδα διαθέτει τη μεγαλύτερη ακτογραμμή στην Ε.Ε. και τον μεγαλύτερο αριθμό νησιών.
(Ερώτηση 11) Γιατί χωρίστηκε ο θαλάσσιος χωροταξικός σχεδιασμός σε 4 χωρικές ενότητες;
Η χωρική διαίρεση σε τέσσερις ενότητες αντικατοπτρίζει την διοικητική διάρθρωση των αντίστοιχων Περιφερειών. Θα ακολουθήσει η έκδοση των αντίστοιχων θαλάσσιων χωροταξικών πλαισίων, όπως συνέβη και με τα Περιφερειακά Χωροταξικά Πλαίσια.
(Ερώτηση 12) Πού δημοσιεύεται ο θαλάσσιος χωροταξικός σχεδιασμός; Πώς θα ενημερωθούν οι πολίτες;
Ο ΘΧΣ δημοσιεύεται σε ΦΕΚ, ενημερώνεται η Ευρωπαϊκή Ένωση και αναρτάται στις σχετικές διαδικτυακές πλατφόρμες. Το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας θα πραγματοποιήσει παράλληλα δράσεις ενημέρωσης για το ευρύ κοινό.
(Ερώτηση 13) Έχει γεωπολιτική σημασία ο ΘΧΣ;
Το γεωγραφικό πεδίο εφαρμογής του ΘΧΣ καθορίστηκε σύμφωνα με την ενωσιακή και το διεθνές δίκαιο, και για πρώτη φορά αποτυπώνονται σε επίσημο κείμενο της Ε.Ε. τα όρια της ελληνικής υφαλοκρηπίδας, συμπεριλαμβανομένης της πλήρους επήρειας της ηπειρωτικής χώρας και των νησιών.
Ο Θαλάσσιος Χωροταξικός Σχεδιασμός ενσωματώνει μια σειρά από ευρωπαϊκές στρατηγικές και αποτελεί αναπόσπαστο τμήμα του ευρωπαϊκού κεκτημένου, γεγονός που του προσδίδει σαφή γεωπολιτική διάσταση.
ΠΡΩΤΟΣΕΛΙΔΑ ΕΦΗΜΕΡΙΔΩΝ
ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΗ.
Ορισμένα αναρτώμενα από το διαδίκτυο κείμενα ή εικόνες (με σχετική σημείωση της πηγής), θεωρούμε ότι είναι δημόσια. Αν υπάρχουν δικαιώματα συγγραφέων, παρακαλούμε ενημερώστε μας για να τα αφαιρέσουμε. Επίσης σημειώνεται ότι οι απόψεις του ιστολόγιου μπορεί να μην συμπίπτουν με τα περιεχόμενα του άρθρου.Για τα άρθρα που αναδημοσιεύονται εδώ με πηγή, ουδεμία ευθύνη εκ του νόμου φέρουμε καθώς απηχούν αποκλειστικά τις απόψεις των συντακτών τους και δεν δεσμεύουν καθ’ οιονδήποτε τρόπο την ιστοσελίδα.
Με πληροφορίες από
